Vətən müharibəsinin başlamasından 4 il ötür

Bu gün Vətən müharibəsinin başlamasından 4 il ötür.

E-huquq.az xatırladır ki, 2020-ci ilin sentyabrın 27-də Müzəffər Ali Baş Komandan İlham Əliyevin rəhbərliyi altında rəşadətli Azərbaycan Ordusu Ermənistan silahlı qüvvələrinin hərbi təxribatlarının, döyüş aktivliyinin qarşısını almaq, mülki əhalinin təhlükəsizliyini təmin etmək məqsədilə bütün cəbhəboyu əks-hücum əməliyyatlarına başlayıb.

Belə ki, həmin gün Ermənistanın növbəti irimiqyaslı təxribatlarına, Azərbaycan Ordusunun mövqelərinə və mülki yaşayış məntəqələrinə atəş zərbələri endirməsinə cavab olaraq əks-hücum əməliyyatı başlayıb, sonradan “Dəmir yumruq” adını alan bu əməliyyat Vətən müharibəsinə çevrilib.

44 günlük Vətən müharibəsi dövründə Azərbaycan Prezidenti, Ali Baş Komandan İlham Əliyev xalqa müntəzəm müraciətlər etdi. Bu müraciətlər Azərbaycan xalqını ayağa qaldırdı, onu yumruq kimi sıx birləşdirdi, müharibənin gedişatına və taleyinə güclü təsir göstərdi. Hər bir müraciət növbəti qələbələrin müqəddiməsinə çevrildi.

Azərbaycan Prezidenti 2020-ci il sentyabrın 27-də xalqa etdiyi ilk müraciətində bütün cəmiyyəti qəti qələbəyə köklədi.

Prezident İlham Əliyev müharibənin gedişatı zamanı xalqa bir neçə dəfə müraciət etdi. Dövlət başçısının xalqa hər müraciətində yeni-yeni müjdələr, xoş xəbərlər eşidilirdi.

Elə döyüşlərin ilk günündə bir sıra kəndlərlə yanaşı, Azərbaycan Ordusu üçün strateji nöqtələrdən biri olan Murovdağ zirvəsi düşmən işğalından azad olundu. Bu isə həm şəxsi heyət, həm də xalq arasında böyük sevinc və ruh yüksəkliyinin daha da artmasına gətirib çıxardı. 44 gün ərzində döyüş meydanında hər gün qazanılan nailiyyətlər növbəti qələbələrin əldə olunmasına təkan verirdi. Beləliklə, oktyabrın 3-də Azərbaycan Ordusu artıq Talış və Suqovuşan qəsəbələrini azad etməklə cəbhənin şimal istiqamətində düşmənin mövqelərini sarsıtdı.

Oktyabrın 4-də Ali Baş Komandanın Cəbrayılın azad olunması ilə bağlı müjdəsi cəbhənin cənub istiqamətində də ciddi irəliləyişlərin əldə olunduğunu göstərirdi. Oktyabrın ilk ongünlüyündə bir sıra yaşayış məntəqələrinin düşmən tapdağından azad olunması artıq Ermənistan ordusunda çaxnaşmalara səbəb olmuşdu. Böyük təşvişə düşən düşmən yalnız ordu sıralarından və döyüş meydanından qaçmaqla canını qurtarmağa çalışırdı. Azərbaycan Ordusu isə düşməni qova-qova torpaqlarımızı qarış-qarış azad etməklə qarşıya qoyulan tapşırıqları icra etməklə məşğul idi.

Oktyabrın 9-da Hadrut qəsəbəsinin, oktyabrın 17-də isə Füzuli şəhərinin azad olunması ilə düşmənin beli qırılmış oldu. Oktyabrın 18-də Xudafərin qəsəbəsinin azad olunması ilə Azərbaycan Ordusu cənub cəbhəsində daha bir tarixi ədaləti bərpa etdi. Cəmi iki gün sonra isə Prezident İlham Əliyev bütün zəngilanlıları sevindirən müjdəni xalqa çatdırdı. Belə ki, oktyabrın 20-də Zəngilan şəhəri düşmən işğalından azad olundu. Bir gün sonra - oktyabrın 21-də Mincivan qəsəbəsi də azadlığına qovuşdu. Ayın 22-də Zəngilan rayonunun Ağbənd qəsəbəsinin işğaldan azad olunması ilə Azərbaycan-İran dövlət sərhədinin uzun illər Ermənistan Silahlı Qüvvələri tərəfindən zəbt edilən 132 kilometrlik hissəsi də tam nəzarətə götürüldü.

Oktyabrın 25-də Qubadlı şəhəri də işğaldan azad olundu. Döyüşlər isə davam edir, Azərbaycan hərbçiləri işğalda olan torpaqların böyük bir hissəsini artıq azad etmişdilər. Növbəti hədəf Şuşa şəhəri idi. Ali Baş Komandan demişdi ki, Şuşasız bizim işimiz yarımçıq olar. Beləliklə, noyabrın 8-də Azərbaycan Prezidenti, Müzəffər Ali Baş Komandan İlham Əliyev Şəhidlər xiyabanından xalqa müraciətində Şuşa şəhərinin işğaldan azad olunduğunu elan etdi. Şuşanın azad olunması ilə düşmən Azərbaycan Ordusu qarşısında diz çökməyə məcbur oldu. Ermənistan Şuşanın Azərbaycanın nəzarətinə keçməsindən sonra artıq məğlubiyyəti ilə barışdı və kapitulyasiya aktına imza atmağa məcbur oldu. Şuşa uğrunda gedən döyüşlər Vətən müharibəsində Azərbaycan Ordusunun qələbəsi ilə nəticələnən ən uğurlu əməliyyatlardan biridir.

Şuşanın azad olunmasından bir gün sonra 70-dən çox yaşayış məntəqəsi də işğaldan azad edildi, düşmən diz çökdürüldü, onun kapitulyasiya aktına imza atmaqdan başqa çıxış yolu qalmadı.

2020-ci il noyabrın 10-da Ermənistanın kapitulyasiya aktı - “Azərbaycan Respublikasının Prezidenti, Ermənistan Respublikasının baş naziri və Rusiya Federasiyasının Prezidentinin Bəyanatı” imzalandı.

Hərbi müstəvidə əldə edilən qələbənin siyasi müstəvidə davam etdirilməsi nəticəsində 44 günlük Vətən müharibəsindən sonrakı 20 gün ərzində 3 rayon – noyabrın 20-də Ağdam, noyabrın 25-də Kəlbəcər, dekabrın 1-də isə Laçın Azərbaycana təhvil verildi.

Beləliklə, Ermənistan hərbi birləşmələrinin 4 il ərzində tədricən işğal etdiyi və 30 ilə yaxın dövr ərzində işğalda saxlayaraq ərazisində güclü hərbi istehkamlar, maneələr, müdafiə xətləri qurduğu Azərbaycan torpaqları 44 gün ərzində azad edildi. Azərbaycan Respublikasının ərazi bütövlüyü bərpa olundu, Ermənistan-Azərbaycan münaqişəsi tarixə çevrildi.

Ermənistan ordusundan qənimət kimi götürülmüş texnikaların bir hissəsi 2020-ci il dekabrın 10-da Bakıda hərbi paradda nümayiş etdirilib, onlar həmçinin 2021-ci ilin aprelində Bakıda açılmış Hərbi Qənimətlər Parkında sərgilənir.

2023-cü il sentyabrın 19-da isə Azərbaycan Silahlı Qüvvələri tərəfindən üçtərəfli bəyanatın müddəalarının təmin olunması, Qarabağ iqtisadi rayonunda törədilən genişmiqyaslı təxribatların qarşısının alınması, Ermənistan silahlı qüvvələrinin birləşmələrinin tərksilah edilərək Azərbaycan ərazilərindən çıxarılması, onların hərbi infrastrukturunun zərərsizləşdirilməsi, işğaldan azad edilmiş ərazilərə qayıdan dinc əhali, habelə bərpa-quruculuq işlərinə cəlb olunmuş mülki işçilər və hərbi qulluqçuların təhlükəsizliyinin təmin olunması və ölkənin Konstitusiya quruluşunun bərpa edilməsi məqsədilə lokal xarakterli antiter­ror tədbirlərinə başladı.

24 saatdan az müddətdə həyata keçirilən antiterror tədbirləri nəticəsində Azərbaycan ərazisində qanunsuz yerləşən Ermənistan ordusu tam şəkildə tərksilah edilərək ölkəni tərk etdi. Qarabağda qeyri-qanuni xunta rejimi ləğv edildi, Azərbaycan hüquq-mühafizə orqanlarının həyata keçirdiyi tədbirlər nəticəsində separatçıların əsas rəhbərləri həbs olundu.

Beləliklə, Vətən müharibəsi və antiterror tədbirləri nəticəsində uzun illər erməni işğalı altında olan Azərbaycanın əzəli və əbədi torpaqları azad olundu. Bununla da Qarabağdakı separatçıların varlığına son qoyuldu, Azərbaycanın bütün ərazilərində dövlət suverenliyi və Konstitusiya quruluşu bərpa edildi. Hazırda azad olunmuş ərazilərdə bərpa və yenidənqurma işləri aparılır, eləcə də insanların öz yurdlarına qayıdışı təmin edilir.

Vətən müharibəsi dövründə yaşayış məntəqələrinin və yüksəkliklərin işğaldan azad edilmə xronologiyası:

№TARİXRAYONYAŞAYIŞ MƏNTƏQƏSİ

1.27.09.2020FüzuliQaraxanbəyli

2.27.09.2020FüzuliQərvənd

3.27.09.2020FüzuliHoradiz kəndi

4.27.09.2020CəbrayılBöyük Mərcanlı

5.27.09.2020CəbrayılNüzgar

6.27.09.2020KəlbəcərMurovdağ zirvəsi

7.03.10.2020CəbrayılMehdili

8.03.10.2020CəbrayılÇaxırlı

9.03.10.2020CəbrayılAşağı Maralyan

10.03.10.2020CəbrayılŞəybəy

11.03.10.2020CəbrayılQuycaq

12.03.10.2020FüzuliAşağı Əbdürrəhmanlı

13.03.10.2020TərtərSuqovuşan

14.03.10.2020TərtərTalış

15.04.10.2020CəbrayılCəbrayıl ş.

16.04.10.2020CəbrayılŞükürbəyli

17.04.10.2020CəbrayılÇərəkən

18.04.10.2020CəbrayılDaşkəsən

19.04.10.2020CəbrayılHorovlu

20.04.10.2020CəbrayılMahmudlu (kənd)

21.04.10.2020CəbrayılCəfərabad

22.04.10.2020CəbrayılYuxarı Maralyan

23.04.10.2020CəbrayılDəjəl

24.04.10.2020CəbrayılKarxulu

25.05.10.2020CəbrayılŞıxalıağalı

26.05.10.2020CəbrayılSarıcallı

27.05.10.2020CəbrayılMəzrə

28.09.10.2020CəbrayılQışlaq

29.09.10.2020TərtərÇaylı

30.09.10.2020CəbrayılQaracallı

31.09.10.2020CəbrayılƏfəndilər

32.09.10.2020CəbrayılSüleymanlı

33.09.10.2020FüzuliYuxarı Güzlək

34.09.10.2020FüzuliGorazıllı

35.09.10.2020XocavəndHadrut q.

36.09.10.2020XocavəndSor

37.14.10.2020FüzuliQaradağlı

38.14.10.2020FüzuliXatınbulaq

39.14.10.2020FüzuliQarakollu

40.14.10.2020XocavəndBulutan

41.14.10.2020XocavəndMəlikcanlı

42.14.10.2020XocavəndQırmızıqaya

43.14.10.2020XocavəndDağdöşü

44.14.10.2020XocavəndTağaser

45.15.10.2020FüzuliArış

46.15.10.2020CəbrayılDoşulu

47.15.10.2020XocavəndEdişə

48.15.10.2020XocavəndDüdükçü

49.15.10.2020XocavəndEdilli

50.15.10.2020XocavəndÇiraquz

51.16.10.2020XocavəndXırmancıq

52.16.10.2020XocavəndAğbulaq

53.16.10.2020XocavəndAxullu

54.17.10.2020FüzuliFüzuli ş.

55.17.10.2020FüzuliQoçəhmədli

56.17.10.2020FüzuliCuvarlı

57.17.10.2020FüzuliPirəhmədli

58.17.10.2020FüzuliMusabəyli

59.17.10.2020FüzuliÇimən

60.17.10.2020Füzuliİşıqlı

61.17.10.2020FüzuliDədəli

62.18.10.2020CəbrayılHacılı

63.18.10.2020CəbrayılHacı İsaqlı

64.18.10.2020CəbrayılXudafərin q.

65.19.10.2020CəbrayılSoltanlı

66.19.10.2020CəbrayılƏmirvarlı

67.19.10.2020CəbrayılMaşanlı

68.19.10.2020CəbrayılHasanlı

69.19.10.2020CəbrayılAlıkeyxalı

70.19.10.2020CəbrayılQumlaq

71.19.10.2020CəbrayılGöyərçin Veysəlli

72.19.10.2020CəbrayılNiyazqulular

73.19.10.2020CəbrayılKeçəl Məmmədli

74.19.10.2020CəbrayılŞahvəlli

75.19.10.2020Cəbrayılİsaqlı

76.20.10.2020FüzuliDördçinar

77.20.10.2020FüzuliKürdlər

78.20.10.2020FüzuliYuxarı Əbdurrəhmanlı

79.20.10.2020FüzuliQarğabazar

80.20.10.2020FüzuliAşağı Veysəlli

81.20.10.2020FüzuliYuxarı Aybasanlı

82.20.10.2020CəbrayılSafarşa

83.20.10.2020CəbrayılHəsənqaydı

84.20.10.2020CəbrayılFuğanlı

85.20.10.2020Cəbrayılİmambağı

86.20.10.2020CəbrayılDaş Veysəlli

87.20.10.2020CəbrayılAğtəpə

88.20.10.2020CəbrayılYarəhmədli

89.20.10.2020XocavəndAğcakənd

90.20.10.2020XocavəndMülküdərə

91.20.10.2020XocavəndDaşbaşı

92.20.10.2020XocavəndGünəşli

93.20.10.2020XocavəndÇinarlı

94.20.10.2020ZəngilanZəngilan ş.

95.20.10.2020ZəngilanHavalı

96.20.10.2020ZəngilanMəmmədbəyli

97.20.10.2020ZəngilanHəkəri q.

98.20.10.2020ZəngilanŞərifan

99.20.10.2020ZəngilanMuğanlı

100.21.10.2020FüzuliGecəgözlü

101.21.10.2020FüzuliAşağı Seyidəhmədli

102.21.10.2020FüzuliZərgər

103.21.10.2020CəbrayılBalyand

104.21.10.2020CəbrayılPapı

105.21.10.2020CəbrayılTulus

106.21.10.2020CəbrayılTinli

107.21.10.2020ZəngilanMincivan q.

108.21.10.2020ZəngilanBabaylı

109.21.10.2020ZəngilanÜçüncü Ağalı

110.21.10.2020ZəngilanSarıl

111.21.10.2020ZəngilanXumarlı

112.21.10.2020ZəngilanHacallı

113.21.10.2020ZəngilanXurama

114.21.10.2020ZəngilanCahangirbəyli

115.21.10.2020ZəngilanTurabad

116.21.10.2020Zəngilanİçəri Müşlan

117.21.10.2020ZəngilanQıraq Müşlan

118.21.10.2020ZəngilanMəlikli

119.21.10.2020ZəngilanÜdgün

120.21.10.2020ZəngilanBaharlı

121.22.10.2020FüzuliMollavəli

122.22.10.2020FüzuliYuxarı Rəfədinli

123.22.10.2020FüzuliAşağı Rəfədinli

124.22.10.2020CəbrayılSirik

125.22.10.2020CəbrayılŞıxlar

126.22.10.2020CəbrayılMəstalıbəyli

127.22.10.2020CəbrayılDərzili

128.22.10.2020ZəngilanKolluqışlaq

129.22.10.2020ZəngilanMalatkeşin

130.22.10.2020ZəngilanZəngilan (kənd)

131.22.10.2020ZəngilanGenlik

132.22.10.2020ZəngilanVəliqulubəyli

133.22.10.2020ZəngilanQaradərə

134.22.10.2020ZəngilanÇöpədərə

135.22.10.2020ZəngilanTatar

136.22.10.2020ZəngilanTiri

137.22.10.2020ZəngilanƏmirxanlı

138.22.10.2020ZəngilanQarqulu

139.22.10.2020ZəngilanBartaz (kənd)

140.22.10.2020ZəngilanDəlləkli

141.22.10.2020ZəngilanAğbənd q.

142.23.10.2020XocavəndDolanlar

143.23.10.2020XocavəndBünyadlı

144.23.10.2020CəbrayılDağ Tumas

145.23.10.2020CəbrayılNüsüs

146.23.10.2020CəbrayılXələfli q.

147.23.10.2020CəbrayılMinbaşılı

148.23.10.2020ZəngilanVənədli

149.23.10.2020ZəngilanMirzəhəsənli

150.23.10.2020QubadlıZilanlı

151.23.10.2020QubadlıKürd Mahruzlu

152.23.10.2020QubadlıMuğanlı

153.23.10.2020QubadlıAlaqurşaq

154.25.10.2020ZəngilanBirinci Alıbəyli

155.25.10.2020Zəngilanİkinci Alıbəyli

156.25.10.2020ZəngilanRəbənd

157.25.10.2020ZəngilanYenikənd

158.25.10.2020CəbrayılQovşudlu

159.25.10.2020CəbrayılSofulu

160.25.10.2020CəbrayılDağ Maşanlı

161.25.10.2020CəbrayılKürdlər

162.25.10.2020CəbrayılHovuslu

163.25.10.2020QubadlıPadar

164.25.10.2020QubadlıƏfəndilər

165.25.10.2020QubadlıYusifbəyli

166.25.10.2020QubadlıÇaytumas

167.25.10.2020QubadlıXanlıq

168.25.10.2020QubadlıSarıyataq

169.25.10.2020QubadlıMollabürhan

170.25.10.2020QubadlıQubadlı ş.

171.26.10.2020CəbrayılÇələbilər

172.28.10.2020ZəngilanBirinci Ağalı

173.28.10.2020Zəngilanİkinci Ağalı

174.28.10.2020ZəngilanZərnəli

175.28.10.2020FüzuliMandılı

176.28.10.2020CəbrayılQazanzəmi

177.28.10.2020CəbrayılXanağabulaq

178.28.10.2020CəbrayılÇullu

179.28.10.2020CəbrayılQuşçular

180.28.10.2020CəbrayılQaraağac

181.28.10.2020QubadlıQiyaslı

182.28.10.2020QubadlıƏbilcə

183.28.10.2020QubadlıQilican

184.30.10.2020CəbrayılXudaverdili

185.30.10.2020CəbrayılQurbantəpə

186.30.10.2020CəbrayılŞahvələdli

187.30.10.2020CəbrayılXubyarlı

188.30.10.2020ZəngilanAladin

189.30.10.2020ZəngilanVejnəli

190.30.10.2020QubadlıKavdadıq

191.30.10.2020QubadlıMəmər

192.30.10.2020QubadlıMollalı

193.02.11.2020CəbrayılÇapand

194.02.11.2020CəbrayılQoşabulaq

195.02.11.2020ZəngilanDərə Gilətağ

196.02.11.2020ZəngilanBöyük Gilətağ

197.02.11.2020Qubadlıİşıqlı

198.02.11.2020QubadlıMuradxanlı

199.02.11.2020QubadlıMilanlı

200.04.11.2020CəbrayılMirək

201.04.11.2020CəbrayılKavdar

202.04.11.2020ZəngilanMəşədiismayıllı

203.04.11.2020ZəngilanŞəfibəyli

204.04.11.2020QubadlıBaşarat

205.04.11.2020QubadlıQarakişilər

206.04.11.2020QubadlıQaracallı

207.07.11.2020FüzuliYuxarı Veysəlli

208.07.11.2020FüzuliYuxarı Seyidəhmədli

209.07.11.2020FüzuliQorqan

210.07.11.2020FüzuliÜçüncü Mahmudlu

211.07.11.2020FüzuliQacar

212.07.11.2020FüzuliDivanalılar

213.07.11.2020CəbrayılYuxarı Məzrə

214.07.11.2020CəbrayılYanarxac

215.07.11.2020QubadlıQəzyan

216.07.11.2020QubadlıBalasoltanlı

217.07.11.2020QubadlıMərdanlı

218.07.11.2020ZəngilanBeşdəli

219.07.11.2020XocalıQarabulaq

220.07.11.2020XocalıBaharlı

221.07.11.2020XocavəndAtaqut

222.07.11.2020XocavəndHünərli

223.08.11.2020ŞuşaŞuşa ş.

224.09.11.2020FüzuliQobu Dilağarda

225.09.11.2020FüzuliYal Pirəhmədli

226.09.11.2020FüzuliYuxarı Yağlıvənd

227.09.11.2020FüzuliDilağarda

228.09.11.2020FüzuliSeyidmahmudlu

229.09.11.2020FüzuliƏləsgərli

230.09.11.2020FüzuliAşağı Güzlək

231.09.11.2020FüzuliGovşatlı

232.09.11.2020FüzuliMirzəcamallı

233.09.11.2020FüzuliŞəkərcik

234.09.11.2020FüzuliMerdinli

235.09.11.2020FüzuliŞıxlı

236.09.11.2020FüzuliQaraməmmədli

237.09.11.2020FüzuliDövlətyarlı

238.09.11.2020FüzuliHüseynbəyli

239.09.11.2020FüzuliSaracıq

240.09.11.2020XocalıDəmirçilər

241.09.11.2020XocalıÇanaqçı

242.09.11.2020XocalıMədətkənd

243.09.11.2020XocalıSığnaq

244.09.11.2020ŞuşaDaşaltı

245.09.11.2020XocavəndSusanlıq

246.09.11.2020XocavəndBinə

247.09.11.2020XocavəndTuğ

248.09.11.2020XocavəndAğdam

249.09.11.2020XocavəndAzıx

250.09.11.2020XocavəndBöyük Tağlar

251.09.11.2020XocavəndSalakətin

252.09.11.2020XocavəndZoğalbulaq

253.09.11.2020XocavəndArakül

254.09.11.2020XocavəndTağaverd

255.09.11.2020XocavəndZərdanaşen

256.09.11.2020XocavəndŞexer

257.09.11.2020CəbrayılHüseynalılar

258.09.11.2020CəbrayılSöyüdlü

259.09.11.2020CəbrayılAşağı Sirik

260.09.11.2020CəbrayılQalacıq

261.09.11.2020CəbrayılMolla Həsənli

262.09.11.2020CəbrayılƏsgərxanlı

263.09.11.2020CəbrayılYuxarı Nüsüs

264.09.11.2020CəbrayılAşıq Məlikli

265.09.11.2020CəbrayılNiftalılar

266.09.11.2020CəbrayılQərər

267.09.11.2020QubadlıYuxarı Mollu

268.09.11.2020QubadlıAşağı Mollu

269.09.11.2020QubadlıXocik

270.09.11.2020QubadlıQaraimanlı

271.09.11.2020QubadlıXəndək

272.09.11.2020QubadlıHəmzəli

273.09.11.2020QubadlıMahruzlu

274.09.11.2020QubadlıHal

275.09.11.2020QubadlıBallıqaya

276.09.11.2020QubadlıUlaşlı

277.09.11.2020QubadlıTinli

278.09.11.2020QubadlıXocahan

279.09.11.2020QubadlıBoyunəkər

280.09.11.2020QubadlıQaraqoyunlu

281.09.11.2020QubadlıÇərəli

282.09.11.2020ZəngilanKeçikli

283.09.11.2020ZəngilanÖrdəkli

284.09.11.2020ZəngilanSobu

285.09.11.2020ZəngilanQaragöz

286.09.11.2020Zəngilanİsgəndərbəyli

287.09.11.2020ZəngilanBartaz q.

288.09.11.2020ZəngilanBartaz (2300 m)

289.09.11.2020ZəngilanSığırt (1370 m)

290.09.11.2020ZəngilanŞükürataz (2000 m)

291.09.11.2020LaçınGüləbird

292.09.11.2020LaçınSəfiyan

293.09.11.2020LaçınTürklər

294.20.11.2020AğdamAğdam

295.25.11.2020KəlbəcərKəlbəcər

296.01.12.2020